ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရ
ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန
(ရုပ်ရှင်နည်းဥပဒေများ)
အမိန့်ကြော်ငြာစာအမှတ် (၂/ ၉၇)
ရန်ကုန်မြို့၊ ၁၃၅၉ ခုနှစ်၊ ဝါဆိုလဆန်း ၁၃ ရက်
(၁၉၉၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၇ ရက်)
ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရ၊ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ရုပ်ရှင်ဥပဒေပုဒ်မ ၄၁၊ ပုဒ်မခွဲ (က) အရ အပ်နှင်းထားသော လုပ်ပိုင်ခွင့်များကို ကျင့်သုံး၍ အစိုးရအဖွဲ့၏ သဘောတူညီချက်ဖြင့် အောက်ပါနည်းဥပဒေများကို ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အခန်း (၁)အမည်နှင့် အဓိပ္ပာယ်ဖော်ပြချက်
၁။ ဤနည်းဥပဒေများကို ရုပ်ရှင်နည်းဥပဒေများဟု ခေါ်တွင်စေရမည်။
၂။ ဤနည်းဥပဒေတွင်ပါရှိသော စကားရပ်များသည် ရုပ်ရှင်ဥပဒေတွင်ပါရှိသည့်အတိုင်း အဓိပ္ပာယ် သက်ရောက်စေရမည်။ ထို့ပြင် အောက်ပါစကားရပ်များသည် ဖော်ပြပါအတိုင်း အဓိပ္ပာယ် သက်ရောက် စေရမည်-
(က) ဥပဒေ ဆိုသည်မှာ ရုပ်ရှင်ဥပဒေကို ဆိုသည်။
(ခ) ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး ဆိုသည်မှာ မြန်မာ့ရုပ်ရှင် လုပ်ငန်းဦးဆောင်ညွှန်ကြား ရေးမှူးကို ဆိုသည်။
(ဂ) ပုံစံ ဆိုသည်မှာ ဤနည်းဥပဒေများတွင် ပူးတွဲပါရှိသည့် ပုံစံကိုဆိုသည်။
အခန်း (၂)ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင်လျှောက်ထားခြင်း
၃။ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းတစ်ခုခုလုပ်ကိုင်လိုသူသည် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင် ရရှိရန် ပုံစံ (ရုပ်ရှင်- ၁) တွင် အချက်အလက်များကို ပြည့်စုံမှန်ကန်စွာဖော်ပြပြီး လိုအပ်သည့် အထောက်အထားစာရွက် စာတမ်းများ ပူးတွဲ၍ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းသို့ လျှောက်ထားရမည်။
၄။ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူးသည်-
(က) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင် လျှောက်လွှာပုံစံ (ရုပ်ရှင်-၁) ကို လက်ခံရရှိသည့်အခါ လျှောက်လွှာပါ အချက်အလက်များကို စိစစ်တင်ပြရန် အဖွဲ့ဝင် (၃) ဦးမှ (၅) ဦးအထိ ပါဝင်သော ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင် စိစစ်ရေးအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းတာဝန်ပေးအပ်ရမည်။
(ခ) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင် စိစစ်ရေးအဖွဲ့၏ သက်တမ်းကို (၂) နှစ်သတ်မှတ်နိုင်သည်။
၅။ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင် စိစစ်ရေးအဖွဲ့သည်-
(က) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင်လျှောက်လွှာပါ အချက်အလက်များ ပြည့်စုံမှန်ကန်စွာ ဖော်ပြထား ခြင်း ရှိ မရှိ၊ ပူးတွဲတင်ပြရမည့် စာရွက်စာတမ်းများ ပြည့်စုံမှန်ကန်ခြင်း ရှိ မရှိ စိစစ်ရမည်။
(ခ) လိုအပ်ပါက လာရောက်စစ်ဆေးမည့်အကြောင်းကို ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင်လျှောက်ထား သူထံ အနည်းဆုံး (၇) ရက် ကြိုတင်၍ အကြောင်းကြားရမည်။
(ဂ) သွားရောက်စစ်ဆေးသည့်အခါ အဖွဲ့ဝင်အနည်းဆုံး (၃) ဦး ပါဝင်စစ်ဆေးရမည်။
(ဃ) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင်ကို ထုတ်ပေးရန် ခွင့်ပြုသင့်ကြောင်း သို့မဟုတ် ငြင်းပယ် သင့်ကြောင်း သဘောထားမှတ်ချက်ဖော်ပြလျက် စစ်ဆေးသူအားလုံး လက်မှတ်ရေးထိုး၍ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး ထံ တင်ပြရမည်။
၆။ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူးသည် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင်လျှောက်လွှာနှင့် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင် စိစစ်ရေးအဖွဲ့၏ သဘောထားမှတ်ချက်များကို ထပ်မံစိစစ်ပြီး လျှောက်ထားသည့် ရုပ်ရှင် လုပ်ငန်းလိုင်စင်ကို ထုတ်ပေးရန် ခွင့်ပြုကြောင်း သို့မဟုတ် ငြင်းပယ်ကြောင်း အဆုံးအဖြတ် ပေးရမည်။
၇။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းသည်-
(က) နည်းဥပဒေ ၆ အရ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်နှင့်အညီ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင် ထုတ်ပေးရန် ခွင့်ပြုကြောင်း သို့မဟုတ် ငြင်းပယ်ကြောင်းကို သက်ဆိုင်ရာ လျှောက်ထားသူထံ ပုံစံ (ရုပ်ရှင်- ၂) ဖြင့် အကြောင်းကြားရမည်။
(ခ) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်ထုတ်ပေးရန် ခွင့်ပြုချက်ရရှိသူထံမှ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းအမျိုး အစားအလိုက် သတ်မှတ်ထားသော လိုင်စင်ခ လက်ခံရရှိလျှင် သက်ဆိုင်ရာ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင်ကို ပုံစံ (ရုပ်ရှင်- ၃) ဖြင့် ထုတ်ပေးရမည်။
၈။ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်ရရှိသူသည် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် လုပ်ငန်းကို ဆက်လက်လုပ်ကိုင်လိုလျှင် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် ပုံစံ (ရုပ်ရှင်- ၄) တွင် အချက်အလက်များကို ပြည့်စုံမှန်ကန်စွာဖော်ပြပြီး လိုအပ်သည့်အထောက် အထားစာရွက်စာတမ်းများ ပူးတွဲ၍ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းသို့ လိုင်စင်သက်တမ်းမကုန်ဆုံးမီ အနည်းဆုံး ရက်ပေါင်း ၃၀ ကြိုတင်၍ လျှောက်ထားရမည်။
၉။ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူးသည်-
(က) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် လျှောက်လွှာပါအချက်အလက်များ ပြည့်စုံ မှန်ကန်စွာ ဖော်ပြထားခြင်း ရှိ မရှိ၊ ပူးတွဲတင်ပြရမည့် အထောက်အထား စာရွက်စာတမ်းများ ပြည့်စုံ မှန်ကန်ခြင်း ရှိ မရှိ စိစစ်ရမည်။
(ခ) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် ခွင့်ပြုကြောင်း သို့မဟုတ် ငြင်းပယ်ကြောင်း အဆုံးအဖြတ်ပေးရမည်။
(ဂ) လိုအပ်ပါက ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် လျှောက်လွှာပါ အချက် အလက်များ နှင့်စပ်လျဉ်း၍ စိစစ်တင်ပြရန် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်စိစစ်ရေးအဖွဲ့ကို တာဝန်ပေးအပ်နိုင်သည်။
၁၀။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းသည်-
(က) နည်းဥပဒေ ၉၊ နည်းဥပဒေခွဲ (ခ) အရ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်နှင့်အညီ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် ခွင့်ပြုကြောင်း သို့မဟုတ် ငြင်းပယ် ကြောင်းကို သက်ဆိုင်ရာ လျှောက်ထားသူထံ ပုံစံ (ရုပ်ရှင်- ၅) ဖြင့် အကြောင်းကြား ရမည်။
(ခ) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် ခွင့်ပြုချက်ရရှိသူထံမှ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း အမျိုး အစားအလိုက် သတ်မှတ်ထားသော လိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ခ လက်ခံရရှိလျှင် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင် ကို ပုံစံ (ရုပ်ရှင်- ၃) ဖြင့် ထုတ်ပေးရမည်။
အခန်း (၃)ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်း၊ လိုင်စင်ခ၊ ရက်လွန်ကြေးနှင့် သက်တမ်းတိုးမြှင့်ခများသတ်မှတ်ခြင်း
၁၁။ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်းသည် အဆိုပါရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်ထုတ်ပေးသည့် နေ့မှစ၍ (၁) နှစ်ဖြစ်သည်။
၁၂။ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်ခသည် အောက်ပါရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း အမျိုးအစားအလိုက်ယှဉ်တွဲ ဖော်ပြ ထားသည့်အတိုင်းဖြစ်သည်။
| (က) | ရုပ်ရှင်ကားထုတ်လုပ်ခြင်း | ကျပ် ၅၀၀၀ |
| (ခ) | ရုပ်ရှင်ကားရိုက်ကူးခြင်း | ကျပ် ၂၀၀၀ |
| (ဂ) | ရုပ်ရှင်ကားကူးဆေးခြင်း | ကျပ် ၁၀၀၀၀ |
| (ဃ) | ရုပ်ရှင်ကားအသံသွင်းခြင်း | ကျပ် ၁၀၀၀၀ |
| (င) | ရုပ်ရှင်ကားတည်းဖြတ်ခြင်း | ကျပ် ၃၀၀၀ |
| (စ) | ရုပ်ရှင်ကားဖြန့်ချိခြင်း | ကျပ် ၃၀၀၀ |
| (ဆ) | ရုပ်ရှင်ကားပြည်ပမှ တင်သွင်းခြင်း | ကျပ် ၅၀၀၀ |
| (ဇ) | ရုပ်ရှင်ကားပြည်ပသို့ တင်ပို့ခြင်း | ကျပ် ၃၀၀၀ |
၁၃။ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်း ကုန်ဆုံးပြီးနောက်မှ လိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် လျှောက်ထားလာလျှင် ပေးဆောင်ရမည့် ရက်လွန်ကြေးမှာ တစ်လလျှင် ကျပ် ၁၀၀၀ နှုန်းဖြစ်သည်။
၁၄။ ရက်လွန်ကြေးကောက်ခံရာတွင် လ၏အစိတ်အပိုင်းကို တစ်လဟု သတ်မှတ်ရမည်။
၁၅။ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ခသည် အောက်ပါရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းအမျိုးအစားအလိုက် ယှဉ်တွဲဖော်ပြထားသည့်အတိုင်းဖြစ်သည်-
| (က) | ရုပ်ရှင်ကားထုတ်လုပ်ခြင်း | ကျပ် ၂၅၀၀ |
| (ခ) | ရုပ်ရှင်ကားရိုက်ကူးခြင်း | ကျပ် ၁၀၀၀ |
| (ဂ) | ရုပ်ရှင်ကားကူးဆေးခြင်း | ကျပ် ၅၀၀၀ |
| (ဃ) | ရုပ်ရှင်ကားအသံသွင်းခြင်း | ကျပ် ၅၀၀၀ |
| (င) | ရုပ်ရှင်ကားတည်းဖြတ်ခြင်း | ကျပ် ၁၅၀၀ |
| (စ) | ရုပ်ရှင်ကားဖြန့်ချိခြင်း | ကျပ် ၁၅၀၀ |
| (ဆ) | ရုပ်ရှင်ကားပြည်ပမှ တင်သွင်းခြင်း | ကျပ် ၂၅၀၀ |
| (ဇ) | ရုပ်ရှင်ကားပြည်ပသို့ တင်ပို့ခြင်း | ကျပ် ၁၅၀၀ |
အခန်း (၄)ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင်ရရှိသူ လိုက်နာရမည့် စည်းကမ်းချက်များ သတ်မှတ်ခြင်း
၁၆။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းသည် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ သဘောတူညီချက်ဖြင့် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်ရရှိသူ လိုက်နာရမည့် စည်းကမ်းချက်များကို လိုင်စင်တွင်တစ်ပါတည်း သတ်မှတ် ဖော်ပြရမည်။
၁၇။ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်ရရှိသူသည် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်တွင် ဖော်ပြသတ်မှတ်ထားသည့် စည်းကမ်းချက်များကို လိုက်နာရမည်။
၁၈။ အောက်ပါအချက်တစ်ရပ်ရပ် ပေါ်ပေါက်ပါက ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သည် ပျက်ပြယ်သည်-
(က) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်းကုန်ဆုံးခြင်း
(ခ) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်ရုပ်သိမ်းခံရခြင်း
(ဂ) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်ရရှိသူက လိုင်စင်ပြန်လည်အပ်နှံခြင်း
အခန်း (၅)ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းခြင်းနှင့် လုပ်ငန်းတာဝန်များ
၁၉။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့ကို အဖွဲ့ဝင် (၁၁) ဦးမှ (၁၅) ဦးအထိ ပါဝင် ဖွဲ့စည်းနိုင်သည်။
၂၀။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့၏ သက်တမ်းသည် စတင်ဖွဲ့စည်းသည့်နေ့မှစ၍ (၂) နှစ်ဖြစ်သည်။
၂၁။ အစိုးရဝန်ထမ်းမဟုတ်သော ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့ဝင်သည် အဖွဲ့အစည်းအဝေးတက်ရောက်ခြင်းနှင့် ရုပ်ရှင်ကားများကို ကြည့်ရှုစစ်ဆေးခြင်းအတွက် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနက သတ်မှတ်သည့် ချီးမြှင့်ငွေ ကို ခံစားခွင့်ရှိသည်။
၂၂။ ရုပ်ရှင်ကားရိုက်ကူးလိုသူသည် မိမိရိုက်ကူးမည့် ဇာတ်လမ်းအတွက် ခွင့်ပြုချက်ရရှိရန် ရုပ်ရှင် ဆင်ဆာအဖွဲ့သို့ ပုံစံ (ရုပ်ရှင်- ၆) ဖြင့် လျှောက်ထားရမည်။
၂၃။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည် ရုပ်ရှင်ကားရိုက်ကူးရန် တင်ပြလာသော ဇာတ်လမ်းအား အောက်ဖော်ပြ ပါ အချက်များကို အခြေခံ၍ စိစစ်ရမည်-
(က) နိုင်ငံတော်၏ မူဝါဒကို ထိခိုက်စေနိုင်ခြင်း ရှိ မရှိ
(ခ) ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာကို ထိခိုက်စေနိုင်ခြင်း ရှိ မရှိ
(ဂ) တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်ခြင်း ရှိ မရှိ
(ဃ) အမျိုးသားယဉ်ကျေးမှုကို ထိခိုက်ပျက်ပြားစေနိုင်ခြင်း ရှိ မရှိ
(င) ပြည်သူတို့၏ အကျင့်စာရိတ္တကို ထိခိုက်ပျက်ပြားစေနိုင်ခြင်း ရှိ မရှိ
(စ) တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် စည်းကမ်းသေဝပ်တည်ငြိမ်ရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်ခြင်း ရှိ မရှိ
(ဆ) ညစ်ညမ်းသော၊ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော၊ ကာမရာဂကို လှုံ့ဆော်သော အပြုအမှုများ ပါဝင်ခြင်း ရှိ မရှိ
(ဇ) ကလေးသူငယ်များ၏ စိတ်ဓာတ်နှင့် အကျင့်စာရိတ္တကို ထိခိုက်စေနိုင်ခြင်း ရှိ မရှိ
(ဈ) ဇာတ်လမ်းသည် ပြည်သူ့အတွက်လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံတော်အတွက်လည်းကောင်း အကျိုးပြုနိုင် ခြင်း ရှိ မရှိ
၂၄။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည် တင်ပြလာသော ဇာတ်လမ်းကို စိစစ်ပြီး-
(က) ရုပ်ရှင်ကားရိုက်ကူးရန် ခွင့်ပြုလျှင် သို့မဟုတ် ငြင်းပယ်လျှင် သက်ဆိုင်ရာ လျှောက်ထားသူ ထံ ပုံစံ (ရုပ်ရှင် - ၇) ဖြင့် အကြောင်းကြားရမည်။
(ခ) လိုအပ်သည့် အချက်များကို ပြင်ဆင်ရေးသားတင်ပြမှသာ ရုပ်ရှင်ကားရိုက်ကူးရန် ခွင့်ပြု မည်ဟု သက်ဆိုင်ရာ လျှောက်ထားသူထံ စာဖြင့် အကြောင်းကြားရမည်။
၂၅။ နည်းဥပဒေ ၂၄၊ နည်းဥပဒေခွဲ (ခ) အရ အကြောင်းကြားချက်နှင့်အညီ သက်ဆိုင်ရာ လျှောက်ထား သူက လိုအပ်သည့်အချက်များ ပြင်ဆင်ရေးသား၍ ပြန်လည်တင်ပြလာလျှင် ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာ အဖွဲ့သည် ရုပ်ရှင်ကားရိုက်ကူးရန် ခွင့်ပြုကြောင်း ပုံစံ (ရုပ်ရှင် - ၇) ဖြင့် အကြောင်းကြားရမည်။
အခန်း (၆)ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ် လျှောက်ထားခြင်း
၂၆။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ် ရရှိလိုသူသည်-
(က) မိမိတင်ပြသော မြန်မာရုပ်ရှင်ကား သို့မဟုတ် ပြည်ပမှ တင်သွင်းလာသော ရုပ်ရှင်ကား အတွက် ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာ စစ်ဆေးခအဖြစ် ပေ ၁၀၀၀ ထက်မပိုသည့် ရုပ်ရှင်ဖလင်ပိုင်း တစ်ပိုင်းလျှင် ၃၀၀ ကျပ် နှုန်းဖြင့် ကျသင့်ငွေကို ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သို့ ပေးသွင်းရမည်။
(ခ) အခြားရုပ်ရှင်နည်းပညာ တစ်ရပ်ရပ်ဖြင့် ရိုက်ကူးထားသော ရှပ်ရှင်ကားအတွက်ဖြစ်လျှင် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနက အခါအားလျော်စွာ သတ်မှတ်သော ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာစစ်ဆေးခ ကို ပေးသွင်းရ မည်။
(ဂ) ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ် ရရှိရန် ပုံစံ (ရုပ်ရှင် - ၈) တွင် အချက်အလက်များကို ပြည့်စုံ မှန်ကန်စွာဖော်ပြပြီး ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာစစ်ဆေးခ ပေးသွင်းထားသည့် ပြေစာ (မူရင်း) ပူးတွဲ၍ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သို့ လျှောက်ထားရမည်။
၂၇။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည် တင်ပြလာသော ရုပ်ရှင်ကားကို နည်းဥပဒေ ၂၃ တွင် ဖော်ပြထားသည့် အချက်များကို အခြေခံ၍ ကြည့်ရှုစစ်ဆေးပြီး-
(က) အများပြည်သူအား ပြသခွင့်ပြုလျှင် သတ်မှတ်ထားသော ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ခကို ပေးသွင်း ရန် သက်ဆိုင်ရာလျှောက်ထားသူထံ အကြောင်းကြားရမည်။
(ခ) အများပြည်သူအား ပြသရန်မသင့်သော ရုပ်ရှင်ကား၏ အစိတ်အပိုင်းကို ဖြတ်တောက်ပြီး ပြသခွင့် ပြုလျှင် သတ်မှတ်ထားသော ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ခကို ပေးသွင်းရန် သက်ဆိုင်ရာလျှောက်ထားသူထံ အကြောင်းကြားရမည်။
(ဂ) သီးသန့်ပရိတ်သတ်အား ပြသခွင့်ပြုလျှင် သက်ဆိုင်ရာလျှောက်ထားသူထံ စာဖြင့် အကြောင်းကြား ရမည်။
(ဃ) အများပြည်သူအား ပြသခွင့်ပြုလျှင် ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ထုတ်ပေးရန် ငြင်းပယ် ကြောင်း သက်ဆိုင်ရာလျှောက်ထားသူထံ စာဖြင့် အကြောင်းကြားရမည်။
(င) အများပြည်သူအား ပြသရန်မသင့်သော ရုပ်ရှင်ကား၏ အစိတ်အပိုင်းကို ပြုပြင်ခြင်း ပြုလုပ်ပြီးမှသာ ခွင့်ပြုမည်ဟု သက်ဆိုင်ရာလျှောက်ထားသူထံ စာဖြင့် အကြောင်းကြား နိုင်သည်။
၂၈။ နည်းဥပဒေ ၂၇၊ နည်းဥပဒေခွဲ (င) အရ အကြောင်းကြားချက်နှင့်အညီ သက်ဆိုင်ရာလျှောက်ထား သူက လိုအပ်သလိုပြုပြင်ပြီး ပြန်လည်တင်ပြပါက ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည် အများပြည်သူအား ပြသခွင့် ပြုလျှင် သတ်မှတ်ထားသော ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ခကို ပေးသွင်းရန် အကြောင်းကြားရမည်။
၂၉။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည်-
(က) နည်းဥပဒေ ၂၇၊ နည်းဥပဒေခွဲ (က)၊ နည်းဥပဒေခွဲ (ခ) သို့မဟုတ် နည်းဥပဒေ ၂၈ အရ အကြောင်း ကြားခြင်းခံရသူက သတ်မှတ်ထားသော ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ခ ပေးသွင်းလျှင် ရုပ်ရှင် ဆင်ဆာ လက်မှတ်ကို ပုံစံ (ရုပ်ရှင် - ၉) ဖြင့် ထုတ်ပေးရမည်။
(ခ) ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ရရှိပြီးသော ရုပ်ရှင်ကားနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ထပ်မံကူးယူသော မိတ္တူရုပ်ရှင်ကားများအတွက် သတ်မှတ်ထားသော ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ခ ပေးသွင်း သူအား ခွင့်ပြုအမှတ်စဉ်ပါ ရှိသော ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်များကို ထုတ်ပေးရမည်။
၃၀။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ရရှိသူသည်-
(က) ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ကို ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကား၏အစတွင် ထည့်သွင်းရိုက်ကူးရမည်။
(ခ) အခြားရုပ်ရှင်နည်းပညာ တစ်ရပ်ရပ်ဖြင့် ရိုက်ကူးထားသော ရုပ်ရှင်ကားအတွက်ဖြစ်လျှင် ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ကို ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနက အခါအားလျော်စွာ သတ်မှတ် သည့် နည်းလမ်းနှင့် အညီ ဆောင်ရွက်ရမည်။
၃၁။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်သည် အဆိုပါရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ် ထုတ်ပေးသည့်နေ့မှစ၍ ရုပ်ရှင် ဆင်ဆာအဖွဲ့က သတ်မှတ်သောကာလအတိုင်း မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးတွင် အတည်ဖြစ်သည်။ ယင်း ကာလသည် (၃) နှစ်ထက်မပိုစေရ။
၃၂။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည် နည်းဥပဒေ ၂၇၊ နည်းဥပဒေခွဲ (ခ)၊ နည်းဥပဒေခွဲ (ဃ) သို့မဟုတ် နည်းဥပဒေခွဲ (င) အရ မိမိချမှတ်သော ဆုံးဖြတ်ချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ -
(က) ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်လျှောက်ထားသူက မကျေနပ်သဖြင့် အယူခံဝင်ရောက်လျှင် အယူခံတွင် ချမှတ်သည့်အတိုင်း ဆောင်ရွက်ရမည်။
(ခ) ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ် လျှောက်ထားသူက အယူခံမဝင်လျှင် အယူခံကာလ ကုန်ဆုံး သောအခါ အများပြည်သူအား ပြသခွင့်မပြုသော -
(၁) ရုပ်ရှင်ကားတွင်ပါရှိသည့် ဖြတ်တောက်ထားသော အစိတ်အပိုင်းများကို သက်ဆိုင်ရာ လျှောက်ထားသူအား ပြန်လည်မပေးဘဲ သိမ်းဆည်းခြင်း သို့မဟုတ် ဖျက်ဆီးခြင်း ပြုနိုင်သည်။
(၂) မြန်မာရုပ်ရှင်ကားကို သက်ဆိုင်ရာ လျှောက်ထားသူအား ပြန်လည်မပေးဘဲ သိမ်းဆည်းခြင်း သို့မဟုတ် ဖျက်ဆီးခြင်းပြုနိုင်သည်။
(၃) ပြည်ပမှတင်သွင်းလာသော ရုပ်ရှင်ကားကို ထိန်းသိမ်းခြင်း သို့မဟုတ် သက်ဆိုင်ရာ လျှောက်ထား သူအား ပြည်ပသို့ ပြန်လည်ပေးပို့စေခြင်းပြုနိုင်သည်။
၃၃။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ရရှိသူသည် ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ် သက်တမ်းတိုးမြှင့်လိုပါက ပုံစံ (ရုပ်ရှင်- ၁၀) တွင် အချက်အလက်များကို ပြည့်စုံမှန်ကန်စွာဖော်ပြ၍ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သို့ လျှောက် ထားရမည်။
၃၄။ နည်းဥပဒေ ၃၃ အရ လျှောက်ထားသူသည်-
(က) နည်းဥပဒေ ၂၆၊ နည်းဥပဒေခွဲ (က) သို့မဟုတ် နည်းဥပဒေခွဲ (ခ) အရ ကျသင့်သော ရုပ်ရှင် ဆင်ဆာစစ်ဆေးခကို ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သို့ ပေးသွင်းရမည်။
(ခ) ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာစစ်ဆေးခ ပေးသွင်းပြီးကြောင်း ပြေစာ (မူရင်း) ကို သက်ဆိုင်ရာပုံစံတွင် ပူးတွဲ တင်ပြရမည်။
၃၅။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည် ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် လျှောက်ထားသော ရုပ်ရှင်ကားကို ပြန်လည်ကြည့်ရှုစစ်ဆေးပြီး-
(က) သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် ခွင့်ပြုလျှင် သတ်မှတ်ထားသော ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ခ ပေးသွင်းရန် သက်ဆိုင်ရာလျှောက်ထားသူထံ အကြောင်းကြားရမည်။
(ခ) သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် ငြင်းပယ်လျှင် သက်ဆိုင်ရာလျှောက်ထားသူထံ စာဖြင့် အကြောင်းကြားရမည်။
၃၆။ နည်းဥပဒေ ၃၅၊ နည်းဥပဒေခွဲ (က) အရ အကြောင်းကြားခြင်းခံရသူက ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာ လက်မှတ်ခ ပေးသွင်းလျှင် ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည် ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ကို ပုံစံ (ရုပ်ရှင် - ၉) ဖြင့် ထုတ်ပေးရ မည်။
၃၇။ နည်းဥပဒေ ၃၆ အရ ထုတ်ပေးသော ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ရရှိသူသည် ယင်းလက်မှတ်ကို ရုပ်ရှင်ကား၏အစတွင် ထည့်သွင်းရိုက်ကူးရမည်။
၃၈။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ခသည် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ သဘောတူညီချက်ဖြင့် မြန်မာ့ရုပ်ရှင် လုပ်ငန်းက သတ်မှတ်သည့်အတိုင်းဖြစ်သည်။
၃၉။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည်-
(က) မည်သည့်ရုပ်ရှင်ကားကိုမဆို ကြည့်ရှုစစ်ဆေးရန် သို့မဟုတ် လိုအပ်ပါက ထပ်မံကြည့်ရှု စစ်ဆေးရန် ဆင့်ဆိုနိုင်သည်။
(ခ) ပြင်ဆင်ရန် အကြောင်းရှိလျှင်ဖြစ်စေ၊ ထူးခြားသော အကြောင်းရှိလျှင်ဖြစ်စေ ခွင့်ပြုပြီး ဖြစ်သော မည်သည့်ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ကိုမဆို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းနိုင်သည်။
(ဂ) ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ရုပ်သိမ်းခြင်းခံရသော မြန်မာရုပ်ရှင်ကားကို သိမ်းဆည်းခြင်း သို့မဟုတ် ဖျက်ဆီးခြင်းပြုနိုင်သည်။
(ဃ) ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာလက်မှတ်ရုပ်သိမ်းခြင်းခံရသော ပြည်ပမှ တင်သွင်းလာသည့် ရုပ်ရှင်ကား ကို ထိန်းသိမ်းခြင်း သို့မဟုတ် သက်ဆိုင်သူအား ပြည်ပသို့ ပြန်လည်ပေးပို့စေခြင်း ပြုနိုင် သည်။
၄၀။ နိုင်ငံခြားသံတမန် အဖွဲ့အစည်းကဖြစ်စေ၊ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းကဖြစ်စေ ပြည်ပမှတင်သွင်း လာသော ရုပ်ရှင်ကားကို အများပြည်သူအား ပြသလိုပါက ခွင့်ပြုချက်ရရှိရန် အောက်ပါတို့နှင့် အတူ ပူးတွဲ၍ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သို့ လျှောက်ထားရမည်-
(က) ရိုက်ကူးထားသော ရုပ်ရှင်ကား
(ခ) ရုပ်ရှင်ကားနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် အကြောင်းအရာ အကျဉ်းချုပ်
၄၁။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည် နည်းဥပဒေ ၄၀ အရ လျှောက်ထားတင်ပြလာသော ရုပ်ရှင်ကားကို ကြည့်ရှုစစ်ဆေးပြီး-
(က) ပြသရန် ခွင့်ပြုချက် ထုတ်ပေးနိုင်သည်။
(ခ) အများပြည်သူအား ပြသရန် မသင့်သော ရုပ်ရှင်ကားတွင် ပါရှိသည့် အစိတ်အပိုင်းကို ဖြတ်တောက် ပြီး ပြသရန်ခွင့်ပြုချက် ထုတ်ပေးနိုင်သည်။
(ဂ) သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံခြားသံတမန်အဖွဲ့အစည်း သို့မဟုတ် ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်း၏ ဥပစာအတွင်း၌ သီးသန့်ပရိသတ်ကိုသာ ပြသရန် ခွင့်ပြုချက် ထုတ်ပေးနိုင်သည်။
၄၂။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့သည် နည်းဥပဒေ ၄၁၊ နည်းဥပဒေခွဲ (ခ) အရ ဖြတ်တောက်ထားသော အစိတ် အပိုင်းကို အဆိုပါရုပ်ရှင်ကားအား ပြည်ပသို့ ပြန်လည်မပို့မီ ထိန်းသိမ်းထားနိုင်သည်။
အခန်း (၇)မြန်မာ့ရုပ်ရှင်အဆင့်အတန်း မြှင့်တင်ရေး အကဲဖြတ်အဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းခြင်းနှင့် လုပ်ငန်းတာဝန်များ
၄၃။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်အဆင့်အတန်း မြှင့်တင်ရေးအကဲဖြတ်အဖွဲ့ကို အဖွဲ့ဝင် (၁၁) ဦးမှ (၁၅) ဦးအထိ ပါဝင်ဖွဲ့စည်းနိုင်သည်။
၄၄။ အကဲဖြတ်အဖွဲ့၏ သက်တမ်းသည် စတင်ဖွဲ့စည်းသည့်နေ့မှစ၍ (၂) နှစ်ဖြစ်သည်။
၄၅။ အစိုးရဝန်ထမ်းမဟုတ်သော အကဲဖြတ်အဖွဲ့ဝင်သည် အကဲဖြတ်အဖွဲ့ အစည်းအဝေးတက်ရောက် ခြင်းနှင့် ရုပ်ရှင်ကားများကို ကြည့်ရှုအကဲဖြတ်ခြင်းအတွက် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနက သတ်မှတ်သည့် ချီးမြှင့်ငွေကို ခံစားခွင့်ရှိသည်။
၄၆။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် အောက်ပါရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆု အမျိုးအစားများကို ချီးမြှင့်နိုင်သည်။ လိုအပ်ပါက ယင်းဆုအမျိုးအစားများကို ပြင်ဆင်သတ်မှတ်နိုင်သည်-
(က) ဇာတ်ကားဆု
(ခ) ဒါရိုက်တာဆု
(ဂ) အမျိုးသားဇာတ်ဆောင်ဆု
(ဃ) အမျိုးသမီးဇာတ်ဆောင်ဆု
(င) အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆု
(စ) အမျိုးသမီးဇာတ်ပို့ဆု
(ဆ) ရုပ်ရှင်ဓာတ်ပုံဆု
(ဇ) ရုပ်ရှင်တေးဂီတဆု
(ဈ) ရုပ်ရှင်ဇာတ်ညွှန်းဆု
(ည) ရုပ်ရှင်အသံဆု
(ဋ) ရုပ်ရှင်တည်းဖြတ်ဆု
၄၇။ အကဲဖြတ်အဖွဲ့သည် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆုများရွေးချယ်ရာတွင် အောက်ဖော်ပြပါ အချက်များကို အခြေခံစိစစ်ရမည်-
(က) နိုင်ငံတော်အချုပ်အခြာအာဏာ တည်တံ့ရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ အေးချမ်းသာယာရေးကို အထောက်အကူပြုစေခြင်း။
(ခ) မြန်မာ့ရုပ်ရှင်အဆင့်အတန်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေခြင်း။
(ဂ) မြန်မာ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု ထွန်းကားစေခြင်း။
(ဃ) မျိုးချစ်စိတ်ဓာတ် ရှင်သန်ထက်မြက်စေခြင်း။
(င) တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ၏ စည်းလုံးညီညွတ်ရေးကို အထောက်အကူပြုစေခြင်း။
(စ) အတွေးအခေါ် မှန်ကန်စေခြင်းနှင့် နည်းလမ်းမှန်ကန်သော အသိဉာဏ်ဗဟုသုတ တိုးပွားစေခြင်း။
(ဆ) အကျင့်စာရိတ္တပြုပြင်ရေးနှင့် ကိုယ်ကျင့်တရားကောင်းမွန်ရေးအတွက် အထောက်အကူပြု စေခြင်း။
၄၈။ အကဲဖြတ်အဖွဲ့သည် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆုများ ရွေးချယ်ခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ နည်းဥပဒေ ၄၇ တွင် ဖော်ပြထားသည့် အချက်များကို အခြေခံစိစစ်ပြီး-
(က) ပြက္ခဒိန်နှစ်တစ်နှစ်အတွင်း ရုံတင်ပြသခဲ့သော မြန်မာရုပ်ရှင်ကားအားလုံးကို အကဲဖြတ် ကြည့်ရှု ရမည်။
(ခ) ဒုတိယအကြိမ် အကဲဖြတ်ကြည့်ရှုရမည့် ရုပ်ရှင်ကားများကို စိစစ်ရွေးချယ်ရမည်။
(ဂ) နည်းဥပဒေခွဲ (ခ) အရ စိစစ်ရွေးချယ်သော ရုပ်ရှင်ကားများကို ဒုတိယအကြိမ် ထပ်မံ အကဲဖြတ် ကြည့်ရှုရမည်။
(ဃ) ဒုတိယအကြိမ် အကဲဖြတ် ကြည့်ရှုပြီးသော ရုပ်ရှင်ကားများအနက် တတိယအကြိမ် ထပ်မံ အကဲဖြတ်ကြည့်ရှုရမည့် ရုပ်ရှင်ကားများကို စိစစ်ရွေးချယ်ရမည်။
(င) နည်းဥပဒေခွဲ (ဃ) အရ စိစစ်ရွေးချယ်သော ရုပ်ရှင်ကားများကို တတိယအကြိမ်ထပ်မံ အကဲဖြတ် ကြည့်ရှုရမည်။
၄၉။ (က) တတိယအကြိမ် အကဲဖြတ်ကြည့်ရှုပြီးလျှင် အကဲဖြတ်အဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးချင်းသည် ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု အမျိုးအစားအလိုက် မိမိ၏သဘောထားမှတ်ချက်ဖော်ပြ၍ လျှို့ဝှက်စနစ်ဖြင့် အကဲဖြတ် အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌထံ တင်ပြရမည်။
(ခ) အကဲဖြတ် အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌသည် နည်းဥပဒေခွဲ (က) အရ အကဲဖြတ်အဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးချင်းက တင်ပြလာသော သဘောထားမှတ်ချက်များကို စုစည်းပြီး မိမိ၏သဘောထားမှတ်ချက်နှင့် အတူ လျှို့ဝှက်စနစ် ဖြင့် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးထံ တင်ပြရမည်။
(ဂ) အကဲဖြတ်အဖွဲ့သည် မိမိ၏သဘောထားမှတ်ချက်ပေးခြင်းနှင့် စပ်လျဉ်း၍ လျှို့ဝှက်စွာ ထိန်းသိမ်းထားရမည်။
၅၀။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည်-
(က) အကဲဖြတ်အဖွဲ့က တင်ပြလာသော ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆုအမျိုးအစားအလိုက် ထပ်မံစိစစ်ပြီး ဆုချီးမြှင့် ရန် အတည်ပြုနိုင်သည် သို့မဟုတ် ငြင်းပယ်နိုင်သည်။
(ခ) အကဲဖြတ်အဖွဲ့အား ပြန်လည်စိစစ်ကြည့်ရှုရန် ညွှန်ကြားနိုင်သည်။
(ဂ) ပြက္ခဒိန်နှစ်အလိုက် ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆုပေးပွဲကို ကျင်းပ၍ ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆု အမျိုးအစား အလိုက် ဆုချီးမြှင့်ထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်များ၏ အမည်စာရင်းကို ထုတ်ပြန်ကြေညာနိုင်သည်။
၅၁။ ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆု အမျိုးအစားအလိုက် ဆုချီးမြှင့်ထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်များ၏ အမည်စာရင်းကို ထုတ်ပြန်ကြေညာခြင်းမပြုမီ လျှို့ဝှက်စွာ ထိန်းသိမ်းထားရမည်။
အခန်း (၈)ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်လျှောက်ထားခြင်း
၅၂။ ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ရရှိသူသည် ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ရရှိရန် ပုံစံ (ရုပ်ရှင် - ၁၁) တွင် အချက်အလက်များကို ပြည့်စုံမှန်ကန်စွာ ဖော်ပြပြီး လိုအပ်သည့် အထောက်အထား စာရွက်စာတမ်းများပူးတွဲ၍ မြန်မာ့ရုပ်ရှင် လုပ်ငန်းသို့ လျှောက်ထားရမည်။
၅၃။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းသည် ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်မပေးမီ စိစစ်တင်ပြနိုင်ရန် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း၏ သက်ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစုရုံးသို့ ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်လျှောက်လွှာကို ပေးပို့ရမည်။
၅၄။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း၊ လုပ်ငန်းစုရုံးတာဝန်ခံအရာရှိသည် ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်လျှောက်လွှာနှင့် စပ်လျဉ်း၍ အောက်ပါအချက်များကို အခြေခံ၍ စိစစ်ရမည်-
(က) ရုပ်ရှင်ရုံတည်ရှိရာနေရာသည် ပတ်ဝန်းကျင်နေရာဒေသနှင့် သင့်လျော်ခြင်း ရှိ မရှိ။
(ခ) ရုပ်ရှင်ရုံအဆောက်အအုံ၏ အမျိုးအစားနှင့် အကျယ်အဝန်းသည် ရုပ်ရှင်ပြသရန် သင့်လျော်သည့် အနေအထား ရှိ မရှိ။
(ဂ) ရုပ်ရှင်ရုံသည် သေသပ်ခိုင်ခံ့ခြင်း ရှိ မရှိ။
(ဃ) ရုပ်ရှင်ရုံသည် သန့်ရှင်းသပ်ရပ်မှုနှင့် အခင်းအကျင်း ကောင်းမွန်ခြင်း ရှိ မရှိ။
(င) အရေးပေါ်ပေါက်ပါက ရုံပြင်ပသို့ အလွယ်တကူ ထွက်နိုင်သည့် အခြေအနေ ရှိ မရှိ။
(စ) ရုပ်ရှင်ပြစက်ကိရိယာများ၏ အခြေအနေ သင့်လျော်ကောင်းမွန်ခြင်း ရှိ မရှိ။
၅၅။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း၊ လုပ်ငန်းစုရုံး တာဝန်ခံအရာရှိသည် လျှောက်လွှာပါ ရုပ်ရှင်ရုံနှင့် စပ်လျဉ်း၍ သက်ဆိုင်ရာဒေသရှိ အောက်ဖော်ပြပါ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများ၏ သဘောထား မှတ်ချက်ကို တောင်းခံရမည်-
(က) မြို့နယ်အထွေထွေ အုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန
(ခ) မြို့နယ်ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာန
(ဂ) မြို့နယ်စည်ပင်သာယာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံး သို့မဟုတ် မြို့နယ် စည်ပင်သာယာရေးအဖွဲ့
(ဃ) မြို့နယ် ပြည်သူ့ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်း
(င) မြို့နယ်မီးသတ်ဦးစီးဌာန
(စ) မြို့နယ် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလုပ်ငန်း
၅၆။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း၊ လုပ်ငန်းစုရုံး တာဝန်ခံအရာရှိသည် သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းများ၏သဘောထားမှတ်ချက်များ ပူးတွဲလျက် ပုံစံ (ရုပ်ရှင် - ၁၂) တွင် မိမိ၏သဘောထား မှတ်ချက်ဖော်ပြ၍ ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်လျှောက်လွှာကို ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူးထံ ပြန်လည် တင်ပြရ မည်။
၅၇။ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူးသည် နည်းဥပဒေ ၅၆ အရ တင်ပြလာသော ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်လျှောက် လွှာနှင့် သက်ဆိုင်ရာ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း၊ လုပ်ငန်းစုရုံး တာဝန်ခံအရာရှိ၏ သဘောထား မှတ်ချက်များ ကို စိစစ်ပြီး-
(က) ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ထုတ်ပေးရန် ခွင့်ပြုကြောင်း သို့မဟုတ် ငြင်းပယ်ကြောင်း အဆုံးအဖြတ် ပေးရမည်။
(ခ) ဆုံးဖြတ်ချက်အရ ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ထုတ်ပေးရန် ခွင့်ပြုကြောင်း သို့မဟုတ် ငြင်းပယ် ကြောင်း သက်ဆိုင်ရာ လျှောက်ထားသူထံ စာဖြင့်အကြောင်းကြားရမည်။
(ဂ) လိုအပ်ပါက ပြန်လည်ပြုပြင်ဆောင်ရွက်ရန် ညွှန်ကြားနိုင်သည်။
၅၈။ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူးသည် နည်းဥပဒေ ၅၇၊ နည်းဥပဒေခွဲ (က) အရ ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင် ထုတ်ပေးရန် ခွင့်ပြုခြင်းခံရသူက သတ်မှတ်ထားသော ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ခကို မြန်မာ့ရုပ်ရှင် လုပ်ငန်းသို့ ပေးသွင်းလျှင် ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ကို ပုံစံ (ရုပ်ရှင် - ၁၃) ဖြင့် ထုတ်ပေးရမည်။
၅၉။ ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ရရှိသူသည် မိမိ၏ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် လုပ်ငန်းကို ဆက်လက်လုပ်ကိုင်လိုလျှင် ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် ပုံစံ (ရုပ်ရှင် - ၁၄) ဖြင့် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း သို့ ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သက်တမ်း မကုန်ဆုံးမီ အနည်းဆုံး ရက်ပေါင်း ၃၀ ကြိုတင်လျှောက်ထားရမည်။
၆၀။ ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူးသည်-
(က) ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် လျှောက်လွှာတွင် ဖော်ပြထားသည့် အချက် အလက်များနှင့် ပူးတွဲတင်ပြရမည့် အထောက်အထား စာရွက်စာတမ်းများ မှန်ကန် ပြည့်စုံခြင်း ရှိ မရှိ စိစစ်ရမည်။
(ခ) လိုအပ်ပါက မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း၏ သက်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းစုရုံးတာဝန်ခံအရာရှိ၏ သဘောထားမှတ်ချက် တောင်းခံနိုင်သည်။
(ဂ) ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် ခွင့်ပြုကြောင်း သို့မဟုတ် ငြင်းပယ်ကြောင်း သက်ဆိုင် ရာ လျှောက်ထားသူထံ စာဖြင့်အကြောင်းကြားရမည်။
(ဃ) ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် ခွင့်ပြုချက်ရရှိသူထံမှ သက်တမ်းတိုးမြှင့်ခ လက်ခံရရှိလျှင် ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ကို ပုံစံ (ရုပ်ရှင် - ၁၃) ဖြင့် ထုတ်ပေးရမည်။
အခန်း (၉)ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သက်တမ်း၊ လိုင်စင်ခ၊ ရက်လွန်ကြေးနှင့် သက်တမ်းတိုးမြှင့်ခများ သတ်မှတ်ခြင်း
၆၁။ ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သက်တမ်းသည် အဆိုပါလိုင်စင်သက်တမ်းထုတ်ပေးသည့်နေ့မှစ၍ (၁) နှစ်ဖြစ် သည်။
၆၂။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းသည် ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ခ၊ ရက်လွန်ကြေးနှင့် ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သက်တမ်း တိုးမြှင့်ခများကို ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ သဘောတူညီချက်ဖြင့် နယ်မြေအလိုက် ခွဲခြား၍ သတ်မှတ်နိုင်သည်။
အခန်း (၁၀)ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ရရှိသူ လိုက်နာရမည့် စည်းကမ်းချက်များ
၆၃။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းသည် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ သဘောတူညီချက်ဖြင့် ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင် ရရှိသူလိုက်နာရမည့် စည်းကမ်းများကို လိုင်စင်တွင် တစ်ပါတည်းသတ်မှတ်ဖော်ပြရမည်။
၆၄။ ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ရရှိသူသည် ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်တွင် ဖော်ပြသတ်မှတ်ထားသည့် စည်းကမ်းချက်များ ကို လိုက်နာရမည်။
၆၅။ အောက်ပါအချက်တစ်ရပ်ရပ် ပေါ်ပေါက်ပါက ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သည် ပျယ်ပြယ်သည်-
(က) ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်သက်တမ်း ကုန်ဆုံးခြင်း။
(ခ) ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင် ရုပ်သိမ်းခံရခြင်း။
(ဂ) ရုပ်ရှင်ရုံလိုင်စင်ရရှိသူက လိုင်စင်ပြန်လည်အပ်နှံခြင်း။
အခန်း (၁၁)အယူခံခြင်း
၆၆။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့ သို့မဟုတ် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကိုဖြစ်စေ၊ အမိန့်ကိုဖြစ်စေ မကျေနပ်သူသည် ယင်းဆုံးဖြတ်ချက် သို့မဟုတ် အမိန့်ချမှတ်သည့်နေ့မှ ရက်ပေါင်း (၃၀) အတွင်း ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနသို့ အယူခံနိုင်သည်။
၆၇။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် အယူခံလွှာ လက်ခံရရှိသည့်အခါ အောက်ပါအတိုင်း ဆောင်ရွက် နိုင်သည်-
(က) ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့ သို့မဟုတ် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကိုဖြစ်စေ၊ အမိန့်ကို ဖြစ်စေ အတည်ပြုခြင်း သို့မဟုတ် ပြင်ဆင်ခြင်း။
(ခ) လိုအပ်ပါက ပြန်လည်စစ်ဆေးရန် ညွှန်ကြားခြင်း။
၆၈။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် မိမိ၏ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အယူခံသူထံ စာဖြင့်အကြောင်းကြားရမည်။
၆၉။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် အပြီးအပြတ်ဖြစ်စေရမည်။
အခန်း (၁၂)အထွေထွေ
၇၀။ အောက်ဖော်ပြပါကိစ္စတစ်ရပ်ရပ်ကို ဤနည်းဥပဒေများနှင့်အညီ လျှောက်ထားသူသည် လျှောက်ထားချက်ကို ငြင်းပယ်ကြောင်း မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း၏ အကြောင်းကြားစာ လက်ခံရရှိ သည့် အချိန်အထိ မိမိ၏ လုပ်ငန်းကို ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ခွင့်ရှိသည်-
(က) ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း လိုင်စင်သက်တမ်း တိုးမြှင့်ပေးရန်ကိစ္စ၊
(ခ) ရုပ်ရှင်ရုံ လိုင်စင်သက်တမ်း တိုးမြှင့်ပေးရန် ကိစ္စ။
၇၁။ ၁၉၆၂ ခုနှစ် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ ရုပ်ရှင်ဥပဒေအရ ခွင့်ပြုထားသော ရှပ်ရှင်လုပ်ငန်း တစ်ခုခုကို လုပ်ကိုင်နေသူသည် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနက အမိန့်ကြော်ငြာစာ ထုတ်ပြန် သတ်မှတ်ပေးသည့် အချိန်ကာလအတွင်း သက်ဆိုင်ရာ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းလိုင်စင်ကို ဤနည်းဥပဒေ များနှင့်အညီ လျှောက်ထားရမည်။
ဗိုလ်ချုပ်အေးကျော်
ဝန်ကြီး
ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန
